Vdes krimineli që ndihmoi në frymëzimin e teorisë së ‘sindromës së Stokholmit’

Një nga dy kriminelët karizmatikë të përfshirë në rrëmbimin që i dha botës termin “sindroma e Stokholmit” ka vdekur në moshën 78 vjeçare, tha familja e tij.

Clark Olofsson – i cili u bë i njohur globalisht në vitin 1973 pas një rrëmbimi dhe grabitjeje banke në kryeqytetin suedez – vdiq pas një sëmundjeje të gjatë, tha familja e tij për median online Dagens ETC.

Gjatë një rrethimi gjashtëditor, pengjet e Olofsson filluan të simpatizonin atë dhe bashkëpunëtorin e tij, duke mbrojtur veprimet e tyre ndërsa u bënë më armiqësorë ndaj policisë jashtë.

Incidenti ia jep emrin një gjendjeje psikologjike të teorizuar ku viktimat e rrëmbimit zhvillojnë dashuri për rrëmbyesit e tyre, raporton BBC, transmeton Klankosova.tv.

Çfarë është sindroma e Stokholmit?

Rrethimi famëkeq i bankës u nxit nga një burrë tjetër, Jan-Erik Olsson. Pasi mori peng tre gra dhe një burrë, ai kërkoi që Olofsson – me të cilin ishte miqësuar më parë në burg – të sillej në bankë nga burgu.

Autoritetet suedeze ranë dakord me kërkesën e tij dhe Olofsson hyri në bankë, e cila ishte e rrethuar nga policia.

Vite më vonë, në një intervistë me gazetën Aftonbladet, ai pretendoi se iu kërkua të punonte si njeri i brendshëm për të mbajtur të sigurt të burgosurit në këmbim të një dënimi të reduktuar, por akuzoi zyrtarët se nuk e kishin respektuar marrëveshjen.

Olofsson bindi njërën nga pengjet, Kristin Enmark, të fliste me kryeministrin suedez në telefon në emër të grabitësve.

Ajo iu lut që të lejohej të largohej nga banka me një makinë arratisjeje me rrëmbyesit, duke i thënë atij: “Unë i besoj plotësisht Clark-ut dhe grabitësit… Ata nuk na kanë bërë asgjë.”

Ajo vazhdoi: “Përkundrazi, ata kanë qenë shumë të sjellshëm… Besojeni ose jo, por kemi kaluar një kohë shumë të mirë këtu.”

Gjatë disa telefonatave, Enmark tha se kishte frikë se rrëmbyesit e saj do të lëndoheshin nga policia dhe vazhdimisht i mbrojti veprimet e tyre.

Në kujtimet e saj, ajo tha për Olofsson: “Ai premtoi se do të sigurohej që të mos më ndodhte asgjë dhe unë vendosa ta besoja. Isha 23 vjeç dhe kisha frikë për jetën time.”

Situata e pengjeve përfundoi pas gjashtë ditësh kur oficerët e policisë depërtuan në çati dhe përdorën gaz lotsjellës për të nënshtruar çiftin.

Fillimisht, pengjet refuzuan të largoheshin nga rrëmbyesit e tyre nga frika se do të qëlloheshin nga policia. Pengjet gjithashtu më vonë refuzuan të dëshmonin kundër Olofsson dhe Olsson.

Që atëherë, ekspertët kanë debatuar nëse sindroma e Stokholmit është një gjendje e vërtetë psikiatrike, me disa që argumentojnë se është një mekanizëm mbrojtës për t’u përballur me situatat traumatike.

Termi u shpik pas rrethimit nga kriminologu dhe psikiatri suedez Nils Bejerot për të shpjeguar dashurinë në dukje të paarsyeshme që disa robër ndienin për pengmarrësit e tyre.

Teoria arriti një audiencë më të gjerë vitin pasardhës kur trashëgimtarja e gazetës kaliforniane Patty Hearst u rrëmbye nga militantë revolucionarë.

Olofsson ishte një shkelës i përsëritur i ligjit dhe kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij në burg. Ai u lirua për herë të fundit në vitin 2018, pasi vuajti një dënim për një vepër penale që lidhej me drogën në Belgjikë.

Në vitin 2022, aktori Bill Skarsgård e portretizoi atë në serialin dramatik Clark të Netflix.

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.