Sheryl Sandberg e shndërroi Facebookun në një gjigant, por me një kosto për botën

Si personi që ndihmoi Mark Zuckerbergun të rekrutonte Sheryl Sandberg në Facebook, nuk kënaqem me lajmin se: ‘Sandberg po largohet nga posti i saj si shefe operative’.

Për herë të parë u takova me Sheryl Sandberg kur ajo ishte shefe e stafit të Sekretarit të Thesarit, Larry Summers, gjatë administratës së Clintonit. Sandberg më prezantoi me Bono, i cili më vonë u bë partneri im i biznesit.

Sheryl ishte mbresëlënëse. Një vit më vonë ajo u transferua në Silicon Valley në kërkim të hapit tjetër në karrierën e saj. Unë e ndihmova për ta lidhur atë me Google, ku ajo ndërtoi ekipin e shitjeve të reklamave që e bëri kompaninë jashtëzakonisht fitimprurëse.

Ne mbetëm në kontakt të ngushtë gjatë gjithë mandatit të saj në Google.

Marrëdhënia ime me Mark Zuckerberg filloi në vitin 2006, kur e ndihmova të ndalonte një përpjekje për të shitur kompaninë te Yahoo që mbështetej nga bordi dhe ekipi i tij drejtues. Për tre vjet më pas, unë këshillova Zuckerberg për çështje strategjike, më e rëndësishmja prej të cilave ishte punësimi i drejtuesve kryesorë që ndanin vizionin e themeluesit.

I sugjerova Sandbergun, Zuckerbergut, sepse mendova se përvoja e saj në Google ishte përgatitja më e mirë e mundshme për punën numër 2 në Facebook. Shpresoja gjithashtu që pjekuria, sfondi politik dhe përvoja e biznesit të Sandberg do të nxirrnin më të mirën në Zuckerberg, duke ofruar gjithashtu shina mbrojtëse. Kisha të drejtë për pjesën e parë, por gabim për pjesën tjetër. Sandberg kishte shumë mundësi për të parandaluar ose zbutur dëmin dhe ajo nuk bëri asgjë.

Nga këndvështrimi i aksionerëve, punësimi i Sheryl Sandberg ishte gjëja më e mirë që i ka ndodhur ndonjëherë Facebookut.

Ajo udhëhoqi përpjekjen që e transformoi Facebookun nga një produkt bindës me qindra miliona përdorues, por me fitim të dobët parash, në një nga kompanitë më fitimprurëse që bota ka parë ndonjëherë. Ajo gjithashtu mbikëqyri krijimin e ekipit të çështjeve politike të Facebook, një nga organizatat më të mëdha dhe më efektive të lobimit në botë. Nën drejtimin e Sandbergut, Facebooku përdori pasurinë e tij për të ndikuar jo vetëm politikanët, por edhe departamentet akademike, grupet e mendimit dhe OJQ-të, duke siguruar që interesat e tij do të përfaqësoheshin mirë në çdo bisedë për të ardhmen e industrisë së teknologjisë.

Në ShBA, aksionarët janë e vetmja zonë zgjedhore për të cilën kërkohet të kujdesen drejtuesit e korporatave.

Për aksionerët, Sandberg ishte një superstar.

Ajo i bëri aksionerët të pasur. Fatkeqësisht, kjo pasuri i kushtoi shumë shoqërisë sonë.

Në mungesë të rregullave që kërkojnë siguri për përdoruesit dhe ata që preken nga produktet e tij, Facebook ka ndezur praktikat e biznesit me dëme të dukshme. Ata bënin biznes në vende ku nuk kishin punonjës, nuk kishin njohuri gjuhësore dhe nuk kuptonin kulturën dhe politikën. Ata ofrojnë një produkt (Instagram) për adoleshentët, një grup veçanërisht i prekshëm ndaj presionit të bashkëmoshatarëve, që është krijuar për të prodhuar zili.

Kultura e kompanisë e trajtoi çdo praktikë biznesi si një eksperiment dhe çdo dëm si një kosto të pranueshme të rritjes. Kjo ishte një zgjedhje.

Suksesi i Facebook varej nga një model biznesi që shfrytëzonte të dhënat personale për të maksimizuar angazhimin dhe vlerën ekonomike.

Në fillim, dëmet ishin të vështira për t’u parë. Në vitin 2016, për shembull, pak vëzhgues shprehën shqetësimin për përdorimin e Grupeve në Facebook për të përhapur gjuhën e urrejtjes kundër Hillary Clinton ose rolin që luajti Facebook në referendumin e Brexit në Mbretërinë e Bashkuar. Kur paralajmërova Sheryl Sandberg dhe Mark Zuckerberg në tetor 2016 se mendova se këto çështje mund të ishin rezultat i të metave sistematike në kulturën, modelin e biznesit dhe algoritmet e kompanisë, shpresova që historia ime si këshilltar do t’i inkurajonte ata të ndryshonin sjelljen e tyre. Në vend të kësaj, ata zgjodhën mohimin dhe shmangien, të cilat ata e kanë vazhduar kryesisht deri më sot.

Pa stimuj për të bërë ndryshe, algoritmet e Facebook përforcuan gjuhën e urrejtjes, dezinformimin dhe teoritë e konspiracionit për të maksimizuar angazhimin. Motorët e rekomandimeve i çuan njerëzit e cenueshëm drejt përmbajtjes ekstreme, të gjitha në emër të fitimit. Dëmi i shëndetit publik, demokracisë, të drejtës për vetëvendosje dhe konkurrencës nga Facebook është padyshim më i keqi nga çdo korporatë në një shekull ose më shumë. Kompania luajti një rol qendror në politizimin e përgjigjes së kombit ndaj një pandemie, mundësoi kryengritjen në Kapitolin e ShBA-së dhe spastrimin etnik në Myanmar dhe është shfrytëzuar nga vrasës masiv të prirur për të transmetuar drejtpërdrejt krimet e tyre. E gjithë kjo ndodhi ndërsa Sheryl Sandberg ishte shefe e operimit.

Kritikat ndaj Facebook janë rritur në mënyrë të qëndrueshme që nga shpërthyerja e skandalit të Cambridge Analytica në mars 2018, por kompania ka përkulur muskujt e saj politik për të parandaluar rregullimin kuptimplotë nga qeveritë. Në mungesë të ndërhyrjes së qeverisë, Apple u mundësoi klientëve të iPhone të hiqnin dorë nga gjurmimi nga Facebook dhe të tjerët. Facebook raportoi se lëvizja e Apple do të reduktonte të ardhurat me 10 miliardë dollarë në vitin aktual fiskal.

Sheryl Sandberg mund të heqë dorë nga titulli i shefes operative, por ajo nuk po largohet. Ajo ruan vendin e saj në bordin e Meta. Ajo gjithashtu mban përgjegjësi ligjore për rolin e saj në disa nga dështimet më të rënda të Metës. Sandberg shërben si një përrallë paralajmëruese.

Dëmi i shkaktuar nga Facebook – dhe vendimi i saj për të mos e parandaluar apo zbutur atë – mund të jetë aspekti i trashëgimisë së Sheryl Sandberg që do të jehojë më gjatë.

• Shkruar për Time, nga Roger McNamee, një biznesmen, investitor, kapitalist dhe muzikant amerikan. McNamee filloi karrierën e tij investuese në Silicon Valley në 1982. Ai ishte një investitor i hershëm në Facebook dhe një këshilltar i Mark Zuckerberg. Ai është autori i bestsellerit të New York Times – Zucked: Waking up to the Facebook Catastrophe.
• Ndërkohë Zucked – një referencë sarkastike për njerëzit që humbën para në IPO-në e Facebook të vitit 2012. Termi rrjedh nga themeluesi i Facebook, Mark Zuckerberg.

Përkthyer nga klanakosova.tv.

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.