Refugjatët sudanezë meritojnë po aq ndihmë sa ukrainasit

Evropa i priti me krahë hapur refugjatët ukrainas. Tani duhet të bëjë të njëjtën gjë për ata që i shpëtojnë konfliktit në Sudan.

Më 26 prill,  deputeti i Partisë Kombëtare Skoceze, Stephen Flynn i kërkoi kryeministrit britanik, Rishi Sunak, të përshkruante se si një fëmijë që kërkon të largohej nga Sudani do të ishte në gjendje të gjente një rrugë të sigurt dhe ligjore për në Mbretërinë e Bashkuar.

Në vend që t’i përgjigjej pyetjes, Sunak filloi të fliste për përpjekjet e qeverisë së tij për të evakuuar diplomatët dhe shtetasit britanikë nga vendi.

I shtyrë nga Flynn, për të konfirmuar nëse paaftësia e tij për t’u përgjigjur nënkuptonte se edhe fëmijët sudanezë nuk mund të kërkonin strehim në Britani në mënyrë të sigurt dhe ligjore, ai u largua nga çështja në fjalë dhe tha: “Ne kemi investuar pothuajse 250 milionë funta në ndihmë humanitare dhe mbështetje në Sudan gjatë pesë viteve të fundit”.

I vendosur për të larguar diskutimin nga refuzimi i paturpshëm i qeverisë së tij për të mirëpritur në Britani edhe shtetasit më të rrezikuar sudanezë, Sunak shtoi se Britania “ka një histori krenare për të mbështetur me dhembshuri ata që kanë nevojë për ndihmën tonë”.

Më vonë, gjatë një interviste në BBC Breakfast, sekretarja e brendshme Suella Braverman, konfirmoi se përparësia e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar në Sudan “është të ndihmojë shtetasit britanikë dhe vartësit e tyre”.

I pyetur pse refugjatëve sudanezë nuk po u jepeshin rrugë të sigurta për në Mbretërinë e Bashkuar si ukrainasve vitin e kaluar pas pushtimit të Rusisë, Braverman tha: “Situata [në Sudan] është shumë e ndryshme nga Ukraina”.

Siç kam shkruar shumë herë më parë, pushtimi i Vladimir Putinit shkaktoi vuajtje të paimagjinueshme mbi popullin ukrainas.

Mijëra kanë vdekur dhe miliona të tjerë u detyruan të ikin nga dhuna pa dallim e forcave ruse. Mbretëria e Bashkuar mirëpriti ukrainasit që i shpëtuan dhunës së Putinit me krahë hapur, duke krijuar programe speciale si Homes for Ukraine, Family Scheme dhe Extension Scheme që u dha atyre të drejtën për të jetuar dhe punuar lirshëm në Mbretërinë e Bashkuar deri në tre vjet, me qasje të lehtë në shkolla, kujdes shëndetësor dhe përfitime të mirëqenies sociale.

Ashtu si Ukraina, Sudani tani është i përmbytur me dhunë dhe pasiguri të përhapur, më shumë në qendrat urbane me popullsi të dendur.

Që nga shpërthimi i luftimeve më 15 prill, të paktën 528 njerëz janë vrarë dhe 4 mijë e 599 janë plagosur, ndërsa sistemi kombëtar shëndetësor po lëkundet në prag të kolapsit të plotë.

Për të komplikuar situatën, ka mungesa akute të ushqimit, ujit dhe ilaçeve mes raporteve të vazhdueshme për sulme të rënda artilerie dhe ajrore në kryeqytetin, Khartoum.

Pra, pse qeveria e Mbretërisë së Bashkuar e sheh situatën në Sudan si “të ndryshme” nga ajo në Ukrainë dhe azilkërkuesit e mundshëm sudanezë si më pak të denjë për strehim britanik sesa homologët e tyre ukrainas?

Përgjigja është e qartë për këdo që i ka kushtuar pak vëmendje qëndrimeve evropiane ndaj migracionit: qeveria Sunak nuk ndihet e detyruar të ndihmojë ata që i shpëtojnë konfliktit në Sudan, sepse Sudani është në Afrikë dhe sudanezët janë afrikanë.

Ashtu si shumë nga paraardhësit e tij të fundit, Sunak u bë kryeministër me një premtim për të goditur “emigrimin e parregullt”. Ai e bëri një prioritet politik ndalimin e migrantëve që mbërrijnë në Britani duke kaluar Kanalin Anglez me varka të vogla. Qeveria e tij madje doli me një plan mizor, të shtrenjtë dhe shumë joetik për të dërguar mijëra të ashtuquajtur “ardhje me varka të vogla” në qendrat e paraburgimit në Ruandë. Sunak gjithashtu pretendoi se qeveria e tij do të ndalonte çdo person që do të vinte në Britani “ilegalisht” me një varkë të vogël, pavarësisht se pa dyshim e dinte se shumica e azilkërkuesve në mbarë botën nuk kanë një rrugë ligjore për në Britani dhe se një shumicë masive e mbërritjeve me varka të vogla përfundimisht ia dalin në kërkesën e tyre për azil dhe të marrin leje qëndrimi të ligjshëm.

Krahasimi i goditjes së vazhdueshme të qeverisë ndaj mbërritjeve me varka të vogla, të cilët kryesisht vijnë nga Afrika, Azia Lindore, Ballkani dhe Lindja e Mesme, dhe mbështetja e saj e vazhdueshme për ukrainasit e bën të qartë: disa azilkërkues janë më të mirëpritur në Britani se të tjerët.

Dhe ky në asnjë mënyrë nuk është një paragjykim rreptësisht britanik.

Duhet mbajtur mend se pasi Rusia pushtoi Ukrainën, shumë banorë afrikanë të vendit luftuan për të gjetur strehim në Evropë. Për asnjë arsye të besueshme, disa madje u mbajtën në qendrat e paraburgimit të imigracionit të Bashkimit Evropian në të gjithë Poloninë.

Me krizën e Sudanit, ne jemi dëshmitarë të një përsëritjeje të të njëjtit diskriminim.

Ministri i Emigracionit i Sunakut, Robert Jenrick, e tha tashmë pjesën e qetë me zë të lartë, duke e lidhur konfliktin aktual në Sudan me kalimet shumë të tallura me varka të vogla në Mbretërinë e Bashkuar.

“Ka të ngjarë që me kalimin e kohës do të ketë efekte migratore të një krize si kjo,” u citua të thoshte ai gjatë një ngjarjeje në qendrën e mendimit konservator Politik Exchange. “Sudani, besoj, ka qenë vazhdimisht në 10 vendet më të mira të individëve që kalojnë Kanalin me varka të vogla”.

Kur Rusia nisi një pushtim të plotë të Ukrainës në shkurt 2022, asnjë qeveri në Evropë nuk u ankua për “efektet migratore” të mundshme të krizës. Askush nuk u përpoq të nënkuptojë se ata që ikin nga lufta mund të përfundojnë duke i ngarkuar vendet e tyre duke u bërë “migrantë të parregullt”. Fokusi ishte i vendosur në sigurimin e ukrainasve në nevojë dhe për t’u dhënë atyre mundësinë më të mirë për të jetuar jetën e tyre të lirë dhe me dinjitet – siç duhet të jetë.

Mediat ndërkombëtare punuan për të humanizuar refugjatët ukrainas, u siguruan që popullatat në mbarë botën të ishin të vetëdijshme për gjendjen e tyre të vështirë dhe madje të mbanin parasysh qeveritë evropiane që ishin shumë të ngadalta ose joefikase për t’i ndihmuar ata në kufijtë e tyre.

Ky nuk ka qenë rasti për viktimat e konflikteve dhe luftërave gjetkë, nga Palestina dhe Jemeni në Afganistan, dhe tani në Sudan.

Në të vërtetë, populli sudanez, i cili ka vuajtur prej kohësh nga dhuna e përhapur dhe betejat kronike ekonomike, tani po përballet me një krizë humanitare drejtpërdrejt të krahasueshme në shkallë me atë në Ukrainë. Megjithatë, situata e rëndë në Sudan nuk ka depërtuar në ndërgjegjen globale aq shpejt sa ajo në Ukrainë, apo në masën që duhet.

Pavarësisht nëse ata në Evropë dhe më gjerë e pranojnë këtë apo jo, sudanezët po vuajnë dhe shumë prej tyre janë duke kërkuar mënyra për të lënë atdheun e tyre dhe për të gjetur siguri diku tjetër. Ndërsa shumë padyshim do të lëvizin brenda Afrikës – në vendet fqinje si Çadi, Egjipti dhe Sudani i Jugut – një numër i konsiderueshëm, për arsye që variojnë nga mundësitë ekonomike deri te lidhjet familjare, do të përpiqen të arrijnë Evropën ose Amerikën e Veriut.

Disa mund të rrezikojnë vdekjen për të kaluar Detin Mesdhe për të filluar një jetë të re në Itali, ku nuk ka garanci se do të gjejnë ndihmë ose do të sigurojnë statusin e refugjatit. Pasi të arrijnë Evropën kontinentale, disa mund të dëshirojnë gjithashtu të vazhdojnë në Britani, dhe për shkak të mungesës së mënyrave të sigurta dhe ligjore për të kërkuar azil atje, të përpiqen të kalojnë kanalin me një turp.

Të gjithë këta skenarë nuk do të çojnë në asgjë tjetër veçse në më shumë vuajtje dhe vdekje.

Azilkërkuesve sudanezë nuk duhet t’u mohohet një strehë në Evropë thjesht sepse ata nuk janë viktima të “civilizuara” të konfliktit si ukrainasit. Vitin e kaluar, vendet evropiane strehuan miliona ukrainas në një njoftim të shkurtër. Ata mund të bëjnë lehtësisht të njëjtën gjë për një numër relativisht të vogël azilkërkuesish sudanezë tani.

Sunak dhe homologët e tij në të gjithë Evropën duhet të krijojnë urgjentisht rrugë të sigurta dhe ligjore për viktimat sudaneze të konfliktit që të aplikojnë për azil në vendet e tyre. Çdo qëndrim alternativ jo vetëm që do të ishte i padrejtë dhe çnjerëzor, por do t’i jepte edhe një emër të keq vendeve të tyre.

Publikuar në Aljazeera, përkthyer nga klankosova.tv