Piqet Putin autokrati

Kompleksi Crocus City në veriperëndim të Moskës ishte dikur një fener vezullues i premtimit të Presidentit Vladimir Putin për rehati dhe stabilitet.

Një kompleks i shkëlqyer tregtar dhe argëtimi i ndërtuar nga miliarderi Aras Agalarov, ishte vendi ku Donald Trump do të organizonte konkursin e tij Miss Universe në 2013.

Sot, skeleti i djegur i sallës së koncerteve është një testament i djegur i ekstremizmit të frymëzuar nga të huajt dhe injorancës së qëllimshme, të edukuar brenda shtëpisë.

Sulmi më i keq terrorist në Rusi në dy dekada e gjeti Putinin në gjysmë të rrugës së fitores paszgjedhore të jetës së tij.

Ditë më parë, ai ishte përshëndetur nga një turmë me flamuj në Sheshin e Kuq dhe u duartrokit nga një grup elitar personazhesh publike në sallën pompeze të Kremlinit, St. Andrew.

Mesazhi i tij për grupet e ndryshme ishte i njëjti: se Rusia po luftonte një luftë historike kundër Ukrainës dhe se për të fituar (siç pa dyshim që do të bënte) uniteti i plotë ishte parësor.

Pati fjalë edhe për armikun; në një fjalim në Shërbimin Federal të Sigurisë të Rusisë (FSB), Putini hodhi poshtë një paralajmërim të ShBA-së për një sulm terrorist të afërt si “shantazh i drejtpërdrejtë dhe një qëllim për të frikësuar dhe destabilizuar shoqërinë tonë”, duke u thënë njerëzve të tij që të përpiqen të gjejnë “tradhtarët”.

U deshën nëntëmbëdhjetë orë pasi personat e armatosur zbritën në Crocus, duke vrarë të paktën 140 njerëz, që Putini të jepte një fjalim televiziv. Në atë kohë, grupi i Shtetit Islamik kishte pretenduar se sulmi ishte i tij, duke ofruar pamje të tmerrshme të dorës së parë si provë.

Putini, megjithatë, nuk e përmendi emrin e grupit. Ai foli në terma të përgjithshëm për “terrorizmin ndërkombëtar”. Ai tha se katër të dyshuar ishin kapur duke u përpjekur të iknin në Ukrainë, i krahasoi ata me “nazistët” dhe u zotua të hakmerrej kundër atyre që “i udhëzonin”.

“Detyra jonë e përbashkët tani, bashkëluftëtarë në front, të gjithë qytetarë të këtij vendi, është që të qëndrojmë së bashku në një formacion të vetëm”, tha ai.

Në një galaktikë tjetër, sulmi i neveritshëm mund të kishte shërbyer si alarmi përfundimtar për Rusinë dhe ta nxirrte atë nga orbita e saj aktuale shkatërruese.

Por të gjitha provat tregojnë se Putini në vend të kësaj do të formësojë narrativën e mizorisë për t’iu përshtatur planeve të tij si kryeautokrati i parë në historinë moderne ruse.

Ndërhyrja

Që nga ardhja e Putinit në pushtet një çerek shekulli më parë, çdo zgjedhje është konsideruar më pak e lirë dhe e ndershme se ajo e mëparshme.

Por ky votim i marsit, i denoncuar nga monitoruesi i pavarur i zgjedhjeve Golos si “imitim” i pastër, ishte një hap cilësor në udhëtimin zvarritës të Rusisë drejt autokracisë.

Muaj përpara ngjarjes, media të ndryshme të pavarura kishin raportuar tashmë se administrata presidenciale kishte udhëzuar zyrtarët rajonalë që të siguronin që Putini të merrte rreth 80 për qind të votave.

Ky numër do të tejkalonte rezultatin e tij të fundit në 2018 dhe do të mbështeste pretendimin e tij se një shumicë e madhe e rusëve mbështesin invadimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës.

Në dritën e protestave të ndryshme, por të vazhdueshme në muajt e fundit, ajo gjithashtu do të kishte shtrirë besueshmërinë në pikën e thyerjes.

Por në vend që ato protesta të veprojnë si një frenim i natyrshëm për ndërhyrjet – mijëra rusë që dalin në rrugë pavarësisht censurës ushtarake vështirë se nënkupton konsensus – aparati shtetëror i Putinit duket se u bë agresiv, duke i dhënë atij 87 për qind.

Ky rezultat, që vjen një muaj pas vdekjes së papritur të armikut numër një të Putinit, Alexei Navalny, nuk komunikon vetëm mungesën e ndonjë opozite të rëndësishme, siç duket të ketë qenë qëllimi fillestar.

Ajo komunikon mungesën e opozitës në tërësi.

Siç përmbledh titulli i faqes së parë të tabloidit pro-Kremlinit “Moskovsky Komsomоlets” për ata lexues që nuk e kuptuan instinktivisht dogmën pas numrit: “Rusia është Putin”.

“Tani është parë dhe vërtetuar zyrtarisht se nuk mund të ketë opozitë (apo as aludim për këtë) ndaj presidentit”, thuhej më tej në artikull.

Kjo shënon gjithashtu një ndarje përfundimtare me një epokë gjatë së cilës Kremlini u përpoq të ruante një fasadë të kuruar me kujdes të demokracisë mbi një shfaqje flagrante të fuqisë së Putinit.

Temur Umarov “ndihet si në shtëpi”, tha ai për POLITICO në një bisedë telefonike nga Tashkenti, Uzbekistan.

Në Telegram, eksperti i Azisë Qendrore dhe bashkëpunëtor në Qendrën “Eurasia Carnegie Russia” krahasoi rezultatin e fortë të Putinit me ata të liderëve autokratë në vende të ndryshme ish-sovjetike.

Diferenca e fitores së Putinit u rendit diku pas atyre që i përkisnin liderëve të Azerbajxhanit (92.12) dhe Taxhikistanit (90.92), por ishte para Alexander Lukashenkos të Bjellorusisë (80.20).

Umarov tha se Putini sot më së shumti i kujton atij njeriun e fortë të Uzbekistanit, Islam Karimov (90.39 për qind në 2015), i cili u ngjit në pushtet për gati tre dekada duke centralizuar të gjithë kontrollin dhe duke shtypur pamëshirshëm disidencën.

Por kjo rezultoi gjithashtu që ai të vuante “besime deluzive” për gjendjen e punëve në vendin e tij, pasi të varurit kishin frikë të ndanin çdo informacion që mund të shihej si negativ, tha Umarov.

Ai shtoi se megjithëse ka paralele të qarta midis autokracive në vendet e Azisë Qendrore dhe Rusisë sot, ekziston gjithashtu një ndryshim i rëndësishëm.

Duke folur disa ditë para sulmit terrorist Crocus, ai tha se “këto vende nuk shpallën rezultate kaq të larta pas një tentative për grusht shteti, pasi një lider opozitar shumë popullor vdiq në burg, pasi njerëzit dolën në protesta, apo pas një lufte që i solli shumë probleme vendit”.

“Në vend që të jetë një reflektim i konsolidimit të vërtetë, duket sikur Putini po përpiqet të kompensojë situatën e destabilizuar në vendin e tij”, tha Umarov.

Jo ISIS

Dy ditë pas sulmit, një Putin më i sigurt u shfaq përsëri në televizion. Këtë herë ai foli për “islamistët radikalë” të cilët kishin vepruar sipas udhëzimeve të “regjimit neo-nazist të Kievit”.

Deri atëherë, propaganduesit e tij kishin gjetur tashmë fajtorë në Ukrainë, Britani dhe Shtetet e Bashkuara, të cilët me sa duket kishin përdorur islamistët radikalë për të mbuluar gjurmët e tyre.

“Thellë-thellë Perëndimi kolektiv gjithmonë na përbuzte dhe ndjente një urrejtje që kufizohej me një dëshirë vdekjeje”, shkroi personaliteti i njohur televiziv, Tina Kandelaki.

Një komentator në televizionin shtetëror rus e përshkroi sulmin si “nënshkrimin e nazizmit evropian”.

Një tjetër kolumnist akuzoi “agjentë të huaj”, një term i përdorur për të stigmatizuar rusët kritikë ndaj Kremlinit, se qëndrojnë pas incidentit.

Kjo përputhet me një trend që ka parë që kundërshtarët e Kremlinit ose ata me stile jetese alternative të cilësohen si terroristë dhe ekstremistë; një ngatërrim termash që, shumë tani argumentojnë, mund të ketë lehtësuar sulmin e Crocus duke shpërqendruar shërbimet e sigurisë.

“Të njëjtët njerëz që synojnë të monitorojnë terroristët e mundshëm kanë qenë gjithashtu duke u marrë me rastet e njerëzve që janë akuzuar për justifikimin e terrorizmit për mbrojtjen e Ukrainës, ose persekutimin që u përkasin disa pakicave fetare”, tha për “Politico” Alexander Verkhovsky nga Qendra Kërkimore për ekstremizmin SOVA.

“Kaq ka kapacitet”, tha ai.

Loja e fajësimit është shoqëruar me një etje të pambuluar për hakmarrje. Pamjet e personave të armatosur të dyshuar që tregojnë se ata po torturoheshin nga ata që dukej se ishin vigjilentë, janë shpërndarë gjerësisht nga figurat kryesore të medias së Kremlinit.

Njëri nga të dyshuarit është filmuar duke i prerë veshin dhe më pas duke i futur me forcë në gojë. Një bloger më pas e nxori në ankand thikën e gjakosur. Një të dyshuari tjetër duket se i mungonte një sy dhe u soll në gjykatë pothuajse pa vetëdije në një karrige me rrota.

E gjithë kjo duket se u krijua për të shpërqendruar nga çdo diskutim publik të përgjegjësisë reale për dështimet që duket se kanë kontribuar në mizorinë dhe shtrirjen e tij – duke përfshirë gabimet e inteligjencës, reagimin e ngadaltë të policisë dhe dyert e mbyllura që nënkuptonin se pjesëmarrësit e koncertit nuk mund të shpëtonin.

Përpjekja për të kontrolluar narrativën shkon larg. Në disa vende, autoritetet lokale kanë udhëzuar nëpunësit civilë të vendosin lule dhe të vizitojnë vendet e improvizuara përkujtimore, ashtu siç i urdhëruan ata të votojnë më herët këtë muaj, pavarësisht nga shpërthimi i madh (dhe spontan) i solidaritetit në të gjithë vendin që me sa duket e bën atë të panevojshëm.

Por sulmi ekspozon Putinin, premtimi i të cilit që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës ka qenë ai i ruajtjes së normalitetit. Në vend që të trajtojë dobësitë reale të Rusisë, aparati i tij shtetëror është edhe më i motivuar se më parë për të demonstruar kontrollin e tij total.

Rusët e zakonshëm, për të mos përmendur fqinjët e vendit, do të paguajnë çmimin.

Ndërkohë, mbështetësit e Putinit nuk duken të pikëlluar që po iu ik demokracia nga duart. “Unë mbështes zgjedhjet e ndershme kurdo që janë relevante”, i tha “Politico”-s, 22-vjeçarja Sofia Nekrasova, e cila votoi për Putinin.

“Por në një kohë kur ne po luftojmë kundër armëve dhe mercenarëve perëndimorë, ne si vend nuk kemi nevojë për demokraci”.

Shkrimi origjinal është botuar në “Politico”, dhe është përkthyer dhe përshtatur nga Klankosova.tv

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.