Dragica Gashiq, një qytetare e Gjakovës, u kthye në shtëpinë e saj

Ajo e bëri atë legalisht, pasi autoritetet e Kosovës e boshatisën banesën e saj dhe i dhanë të gjitha lejet e nevojshme që Dragica të kthehej në shtëpi. Para luftës, ajo ishte pastruese në stacionin e policisë në qytetin e saj të lindjes, natyrisht që kurrë nuk mori pjesë në ndonjë krim apo luftë, për më tepër, si nënë e vetme, në vitin 1999 ajo mori gjërat më të nevojshme dhe me dy djemtë e saj nga shtatë e dhjetë vjeç, ikën në Serbi. Nuk ka asnjë mënyrë që ajo ose bijtë e saj të lidhen me masakrën e Gjakovës, krimin më masiv të luftës në Kosovë, ose me ndonjë pjesë tjetër, për shkak të së cilës kjo grua do të kishte frikë të jetonte por edhe të vdiste. Sidoqoftë, fqinjët e saj e ngacmojnë Dragicën, e ofendojnë, e torturojnë mendërisht, duke u përpjekur që ta dëbojnë nga qyteti i saj.

Nuk ka asnjë justifikim ose mirëkuptim për dhunën ndaj Dragica Gashiqit, mendja e shëndoshë i shmanget logjikës sipas së cilës kjo pensioniste mund të shqetësojë këdo. E vetmja arsye deri diku logjike mund të jetë se kjo grua simbolizon se sa në mënyrë bombastike media e paraqet atë – si e kthyera e parë serbe në Gjakovë, e cila ndoshta duhet të përfaqësojë kthimin masiv të të gjithë të tjerëve.

Por Dragica Gashiq nuk është dhe nuk duhet të jetë simbol. Ajo është një person, është një grua me mish dhe gjak, dimensioni njerëzor i së cilës shfuqizohet pikërisht me këtë akt, në lojën e rrezikshme të dy nacionalizmave, në të cilën vuan gjithmonë vetëm bota e zakonshme. Në mënyrë që ky konflikt i tmerrshëm të vazhdojë përgjithmonë, është e nevojshme para së gjithash të anulohet jo identiteti kombëtar, por njerëzor i një personi, ajo nuk duhet të jetë më një grua e zakonshme me zakonet dhe kujtimet e saj të zakonshme, me problemet dhe gëzimet e saj , një grua që lejohet të hajë, të marrë frymë dhe të jetojë, të vendosë një derë në banesën e saj, të blejë ushqim, të shkojë diku mysafire, të shkojë për trajtim ose prerje flokësh, të shkojë për një shëtitje ose thjesht të shikojë nga dritarja, të ketë një dhimbje dhëmbi ose të blejë sandale të reja, thjesht, për të ekzistuar si një jetë po aq e vlefshme për të gjithë bashkëqytetarët e saj.

Bashkëqytetarët e saj u vranë tmerrësisht, u vranë siç ishte planifikuar dhe nga hakmarrja, në prill 1999, kur, si përgjigje të vrasjes së pesë policëve serbë nga UÇK-ja, ushtria serbe përndjeki, arrestoi dhe vrau civilë midis moshës 14 vjeç dhe 80 i vendosi në frigoriferë, i transportoi natën në Beograd për t’i varrosur në një varr masiv në Batajnicë, rreth njëzet kilometra nga qendra e thatë e këtij qyteti tonë. Këta njerëz gjithashtu nuk ishin simbole, por personalitete, ashtu si Dragica, të cilët, ashtu si Dragica, u reduktuan në një kombësi jopersonale, në mënyrë që të bëhen viktima më lehtë”.

Në varrin masiv në Batajnicë, u gjetën eshtrat e 249 nga 250 viktimat. Disa u varrosën në 13 (po, trembëdhjetë!) shtresa, të hedhura njëra mbi tjetrën, disa të djegura, disa aq të copëtuara sa nuk ishte e mundur të lidheshin të gjitha pjesët e trupit. Ata mbetën me kocka, copa indesh, copa lëkure ose kafka, gëzhoja plumbash që u sollën vdekjen dhe disa sende personale, si e vetmja dëshmi se ato dikur ishin njerëzore”.

Këto mbetje të jetës së tyre thonë se ata ishin të njëjtët njerëz të zakonshëm si Dragica: ajo që u gjet mund të ishte pronë e Dragicës.

Lista e gjërave të gërmuara përfshin këtë: një bluzë të bardhë me yje, një sytjena, një papuqe për gra me numër 37, një bust i Virgjëreshës dhe Jezusit të bëra nga metali bazë, një vathë, një protezë dhe një dhëmb prej ari në të, pjesë me xhup të djegur për fëmijë. me mbishkrimin “Engjëjt e Vegjël”, një xhup tjetër për fëmijë me imazhin “Borëbardha dhe 7 xhuxhat”, një këpucë e cekët ngjyrë kafe, me mbishkrimin “Happy Shoes, një xhaketë e zezë me etiketën “Happy Life”, 2 imazhe të vogla dhe 2 të mëdha të grave të njëjta dhe dy palë hulla hopke, libra nga gjuha angleze dhe matematika në gjuhën shqipe, unaza martese, gjerdanë, mbathje për fëmijë dhe një arkivol krejtësisht i zbrazët, pikërisht atje.

Së bashku me trupat, një letër A4 u varros, u palos dhe pastaj u vendos në një qese. Në letër shkruante “Lista e Lirimit nga Instituti i Onkologjisë dhe Radiologjisë, Pasterova 14, Beograd: Fahrije Mamaj dërguar për mamografi. Kontrolla me të dhënat ”. Fatkeqësisht, Fahrija nuk ka përjetuar kontroll. Ajo u vra dhe u varros për t’u gjetur. Sidoqoftë, dhuna ndaj Dragica Gashiqit nuk do të hakmerret për vrasjen e Fahrije Mamajt, përkundrazi. E vetmja gjë që mund të ketë edhe pak kuptim në gjithë këtë tmerr është se ne e trajtojmë Dragicën ashtu si do të ishim, ose si do të donim që ata të silleshin ndaj Fahrijës. Kjo është mënyra e vetme për të thyer këtë zinxhir të tmerrshëm të së keqes.

(Botuar në Blic, përkthyer nga Klankosova.tv)

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.