COVID-19: Si do të duket pandemia në Korenë e Veriut?

Për gati dy vjet e gjysmë, Koreja e Veriut ka mbështetur pretendimin e saja se nuk ka pasë asnjë rast të COVID-19. Por kjo nuk qëndron më.

Këtë javë, vendi konfirmoi infeksionet e para. Kombi shumë i izoluar i ishte përgjigjur pandemisë duke mbyllur kufijtë, megjithëse pak besonin se kishte arritur vërtet t’i shpëtonte virusit.

Tani, autoritetet jo vetëm që po e pranojnë prezencën e virusit, por po shpallin një betejë të gjithanshme për ta kontrolluar atë, me udhëheqësin e Koresë së Veriut Kim Jong-un që e quajti atë “trazimi më i madh” që ka rënë mbi kombin që nga themelimi i tij. Është vendosur një bllokadë kombëtare.

Vështirë se ndonjë vend në botë është I paprekur nga koronavirus. Rastet janë regjistruar në kampin bazë të Everestit dhe në Antarktidë. Përgjigjet e kombeve individuale ndaj pandemisë kanë ndryshuar në ashpërsi, por kanë nënkuptuar gjerësisht programe vaksinash, testime, distancim shoqëror dhe kufizime në udhëtime.

Mënyra se si do të shpaloset pandemia në Korenë e Veriut ka të ngjarë të mbetet e errët, duke pasur parasysh sekretin e kombit.

Ka frikë se COVID mund të jetë katastrofik atje. “Jam vërtet i shqetësuar se sa njerëz do të vdesin,” tha një nga ekspertët që foli për BBC-në.

Sistemi i dobët i kujdesit shëndetësor

Sfida dërrmuese me të cilën përballet Koreja e Veriut është se vendit i mungojnë armët më efektive kundër COVID.

Popullsia është e pavaksinuar dhe duke supozuar se rastet ishin të ulëta deri më tani, kryesisht llogaritej e paekspozuar ndaj virusit. Pa imunitet, ekziston frika nga një numër i madh vdekjesh dhe nga sëmundje të rënda.

Testimi është gjithashtu shumë i kufizuar. Organizata Botërore e Shëndetësisë thotë se Koreja e Veriut ka kryer rreth 64,000 teste që nga fillimi i pandemisë. Në Korenë e Jugut, e cila bëri një test dhe gjurmim të një pjese qendrore të strategjisë së saj ndaj COVID, shifra qëndron në rreth 172 milionë.

Të dhënat kanë qenë një mjet i rëndësishëm për shumë qeveri, dhe madje kjo në rastin e Koresë së Veriut është e paqartë. Të shtunën media shtetërore raportoi gjysmë milion raste të etheve të pashpjegueshme, me gjasë një reflektim i vështirësive në identifikimin e rasteve të koronavirusit dhe një aluzion për shkallën e shpërthimit në Koresnë e Veriut që po përballet.

Edhe në vendet e pasura, COVID ngjalli shqetësime se sistemet e kujdesit shëndetësor mund të mbingarkoheshin. Koreja e Veriut është veçanërisht në rrezik.

“Sistemi i kujdesit shëndetësor ka qenë dhe është mjaft i tmerrshëm,” tha Jieun Baek, themeluese e Lumen, një OJQ që monitoron Korenë e Veriut.

“Është një sistem shumë i varfër. Përveç dy milionë njerëzve që jetojnë në Penjan, shumica e vendit ka akses në kujdes shëndetësor me cilësi shumë të dobët”.

Defektorët flasin për shishet e birrës që përdoren për të mbajtur lëngun IV, ose për hala të ripërdorura derisa ato të ndryshken.

Sa i përket gjërave të tilla si maskat, ose dezinfektuesi, “ne mund të imagjinojmë vetëm sa të kufizuara janë ato”, tha Baek.

Bllokadë, por a do të funksionojnë?

Në mungesë të një fushate vaksinimi masiv, Koreja e Veriut do të kthehet në mbrojtjen e vetme kryesore kundër COVID: bllokada. “Shtypja e forcës brutale ndaj lëvizjes popullore do të bëhet edhe më e rreptë,” parashikoi Baek.

Kim ka thënë se Koreja e Veriut duhet të “mësojë në mënyrë aktive” nga mënyra se si Kina iu përgjigj pandemisë.

Ndërsa shumica e vendeve tani po jetojnë me virusin, Kina i është përmbajtur politikës së saj zero-COVID në përpjekje për të çrrënjosur sëmundjen. Qytetet e mëdha, përfshirë qendrën financiare Shangai, mbeten nën urdhrat e qëndrimit në shtëpi.

Kjo ka pasur një çmim, me banorët e Shangait që ankohen për kushtet e tyre, mungesën e ushqimit dhe kujdesin e dobët mjekësor. Kritikat publike ndaj politikave të qeverisë janë të rralla në Kinë.

Nëse Koreja e Veriut vendos kufizime të ngjashme, ekspertët paralajmërojnë se situata me furnizimet mund të jetë shumë më e keqe se, të themi, ajo e Shangait.

Edhe atëherë, masa mund të mos jetë e mjaftueshme për të ndaluar përhapjen e llojit shumë ngjitës Omicron.

“Shikoni sa e vështirë është në Shangai për ta që të ndalojnë Omicronin – dhe kjo mund të ndodhë duke hedhur poshtë absolutisht gjithçka që ata mund ta mendojnë si epidemi, në shpërthim,” tha profesor Ben Cowling, një epidemiolog nga Universiteti i Hong Kongut.

Ka shqetësime që COVID mund të përkeqësojë një situatë tashmë të rëndë ushqimore.

“Në Korenë e Veriut mendoj se do të jetë shumë e vështirë ta ndalosh këtë. Do të isha shumë, shumë i shqetësuar për këtë pikë”.

Koreja e Veriut gjithashtu ka probleme të vjetra me prodhimin e ushqimit. Ajo pësoi një uri brutale gjatë viteve 1990 dhe sot, Programi Botëror i Ushqimit vlerëson se 11 milionë nga 25 milionë të vendit janë të kequshqyer.

Metodat e saja të bujqësisë janë të vjetruara, duke e bërë të vështirë korrjen e suksesshme. Nëse punëtorët e bujqësisë nuk janë në gjendje të kujdesen për fushat, ka probleme më të mëdha.

 Ndihma është e disponueshme nëse Koreja e Veriut do ta pranojë atë

Si Kina ashtu edhe OBSH-ja i kanë ofruar më parë ndihmë Koresë së Veriut, në formën e vaksinave, por autoritetet i kanë refuzuar ato.

Përmendja e Kinës nga Kim mund të sinjalizojë një ndryshim.

“Unë dyshoj se ata duan dëshpërimisht ndihmën e Kinës dhe Kina do të ofrojë sa më shumë që të jetë e mundur”, thotë Owen Miller, një pedagog i studimeve koreane në universitetin SOAS të Londrës. Prioriteti i Kinës, thotë ai, është mbajtja e Koresë së Veriut të qëndrueshme.

Por, shton ai, Koreja e Veriut mund të mos dëshirojë ndihmë tjetër nga jashtë, gjë që do të nënkuptonte një kthim në vitet 1990, kur një numër i madh i agjencive të ndihmës ishin të pranishëm. Do të ishte “shumë destabilizuese për pushtetarët që të merren me këtë monitorim në territorin e tyre,” tha ai.

Për momentin, nuk ka asnjë shenjë që edhe nëse Koreja e Veriut është në mes të një krize shëndetësore, ajo do të ndryshojë qasjen e saj ndaj marrëdhënieve globale.

SHBA-ja dhe Koreja e Jugut kanë paralajmëruar se Veriu së shpejti mund të kryejë një tjetër provë bërthamore – diçka që vëzhguesit e Koresë së Veriut thonë se mund të jetë një mjet për të shpërqendruar popullsinë. Kim gjithashtu mund të përdorë përgjigjen e tij ndaj Covid-it si një mënyrë për të mbledhur koreano-veriorët dhe për të justifikuar vështirësitë e mëtejshme.

E gjithë kjo do të nënkuptonte vuajtje dhe izolim të mëtejshëm.

“Ata kanë vërtet vetëm një mundësi. Ata duhet të gjejnë një mënyrë për të sjellë vaksina dhe për ta vaksinuar shpejt popullsinë,” tha Peter Hotez, një ekspert vaksinash në Shkollën Kombëtare të Mjekësisë Tropikale të SHBA në Kolegjin e Mjekësisë Baylor.

“Bota është e gatshme të ndihmojë Korenë e Veriut, por ata duhet të jenë të gatshëm ta ftojnë atë për t’i ndihmuar”.

(Botuar në BBC, përkthyer nga Klankosova.tv)

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.