Perëndimi po mbështet kundërshtarët e demokracisë liberale në Kosovë edhe Bosnje

Zbutja është ashtu siç bën zbutja

Është e vështirë të shkruash për Ballkanin kur diçka shumë më serioze po ndodh në Lindjen e Mesme, për të mos përmendur Ukrainën. Por Kosova si dhe Bosnja dhe Hercegovina ende meritojnë vëmendje. Bashkimi Evropian dhe ShBA-ja kanë ndryshuar de fakto qëndrimet e tyre dhe tani po favorizojnë de facto ndarjen etnike të të dy entiteteve.

Më e qartë në Kosovë

Kjo është më e qartë në Kosovë. BE-ja po insiston që Kosova të zvogëlojë praninë e saj policore me shumicë shqiptare në veri, e cila më 24 shtator iu përgjigj në mënyrë profesionale dhe efektive një sulmi terrorist. Kërcënimi i një shfaqjeje të përsëritur është i qartë dhe i pranishëm. BE-ja po injoron në mënyrë eksplicite tentativën për kryengritje më 24 shtator:

Kjo këmbëngulje për të injoruar kryengritjen terroriste të 24 shtatorit është e vështirë për t’u kuptuar. Por, kjo lidhet me këmbënguljen e BE-së për formimin e menjëhershëm të Asociacionit të Komunave me shumicë serbe, të cilin Beogradi në mënyrë eksplicite e propozon të jetë një mjet për qeverisje të veçantë të serbëve në Kosovë. Hungaria dhe pesë shtetet anëtare që nuk e kanë njohur Kosovën janë bërë pika kryesore e qëndrimit të Evropës për Kosovën: pa njohje dhe ndarje etnike.

E njëjta histori në Bosnje dhe Hercegovinë

Në Bosnje, situata është pothuajse po aq e keqe. Perëndimi po mbështet qeveritë si në nivel shtetëror ashtu edhe në entitet që janë nën kontrollin e separatistëve etnikë. Nacionalisti serb Milorad Dodik dhe nacionalisti kroat Dragan Çoviç janë të zënë duke komplotuar marrjen e kontrollit të Komisionit Qendror Zgjedhor si dhe të Gjykatës Kushtetuese. Ndërsa ata përgjithësisht kundërshtojnë autoritetin e Përfaqësuesit të Lartë, ata natyrshëm mbështetën vendimet e tij paszgjedhore që favorizonin nacionalistët etnikë.

Dodik dhe Coviç natyrisht kundërshtojnë zbatimin e disa vendimeve të Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut që do të ndryshonin mbytjen nacionaliste etnike mbi qeverisjen në Bosnje. BE-ja po i injoron ato vendime dhe po vazhdon sikur të mos ekzistojnë. Shtetet e Bashkuara nuk kanë bërë asgjë për vite me radhë për të inkurajuar zbatimin e tyre.

Asnjë prioritet nuk ka pasoja

Pse ShBA-ja dhe BE-ja po mbështesin, ose të paktën nuk i kundërshtojnë, përpjekjet për ndarjen etnike të popullsive në Bosnjë dhe Kosovë? Pjesërisht, shpjegimi është mungesa e kuaj-fuqisë. Ballkani ka rënë nga lista prioritare në Uashington. Është e vështirë për të tërhequr ndonjë vëmendje për rajonin. Sekretari Blinken nuk është i interesuar të bëjë ndonjë ngritje të rëndë për çështjet e Ballkanit, ndërkohë që lufta vazhdon në Ukrainë, si dhe në Izrael dhe Gaza.

Në Bruksel, zyrtarët kryesorë përgjegjës vijnë nga Spanja, Sllovakia dhe Hungaria. Madridi dhe Bratislava nuk e kanë njohur Kosovën. Budapesti ka, por udhëheqja e tij aktuale është në mënyrë eksplicite nacionaliste etnike. Kryeministri Orban është mik me Dodik dhe presidentin serb Vuçiq, i cili mund të mbështetet në mbështetjen e tij. Të lartit e BE-së po ua lënë Ballkanin njerëzve që kanë interesat e tyre.

Zbutja është politika

Por ka më shumë se kaq. Zyrtarët kryesorë si në Uashington ashtu edhe në Bruksel e kanë mashtruar veten se mund ta tërheqin Serbinë në Perëndim. Presidenti Vuçiq, pretendojnë ata, është i shqetësuar vetëm për të marrë një marrëveshje të mirë për serbët në vendet fqinje. Ai nuk e ka seriozisht ndarjen e Kosovës apo të Bosnjës. Ta lyesh me gjalpë është më e lehtë dhe do të funksionojë më mirë se dashuria alternative, e ashpër.

Etiketimi i qasjes së tyre aktuale si “zbutje” ofendon kolegët e mi në Departamentin e Shtetit. Por ShBA-ja nuk ka bërë asgjë më shumë se disa pika bisedimi në përgjigje të sponsorizimit të Vuçiqit për kryengritjen terroriste të 24 shtatorit. BE-ja ka bërë të njëjtën gjë. Ata shpresojnë se incidenti do t’u japë atyre ndikimin e Vuçiqit privatisht, por të gjitha do t’i godasin publikisht.

Sigurisht që kjo nuk është e mundur për shqiptarët e Kosovës apo për përkrahësit e demokracisë liberale në Bosnje dhe Hercegovinë. Por të parëve u mungon një mbështetës ndërkombëtar i gatshëm të shtyjë çështjen për sanksione serioze kundër Vuçiqit. Këtyre të fundit nuk u mungon vetëm mbështetja ndërkombëtare, por edhe tërheqja politike në vendin e tyre.

Perëndimi i ka braktisur miqtë e tij. Ajo po mbështet kundërshtarët e demokracisë liberale si në Kosovë ashtu edhe në Bosnje. Zbutja është ashtu siç bën zbutja.

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.