Si po reagojnë udhëheqësit botërorë për sulmet e SHBA-së ndaj objekteve bërthamore të Iranit?

Të shqetësuar nga konflikti në rritje në Lindjen e Mesme, udhëheqësit botërorë kanë reaguar pasi Shtetet e Bashkuara goditën objektet bërthamore të Iranit.

Mbretëria e Bashkuar: Sekretari i Jashtëm David Lammy i kërkoi Iranit “të tregojë përmbajtje dhe të arrijë një zgjidhje diplomatike për t’i dhënë fund kësaj krize” në një postim në X, duke këmbëngulur se Mbretëria e Bashkuar nuk mori pjesë në sulmet e SHBA-së. Kryeministri Keir Starmer më parë i kërkoi Iranit të kthehej në tryezën e negociatave pas sulmeve të SHBA-së, duke e quajtur programin bërthamor të Iranit “një kërcënim të rëndë për sigurinë ndërkombëtare”.

Franca: Ministri i Jashtëm Jean-Noël Barrot tha se Franca i kishte vërejtur sulmet e SHBA-së gjatë natës “me shqetësim”, duke shtuar se nuk kishte marrë pjesë. “Franca ka shprehur vazhdimisht kundërshtimin e saj shumë të vendosur ndaj Iranit për blerjen e armëve bërthamore. Franca është e bindur se një zgjidhje e qëndrueshme për këtë çështje kërkon një zgjidhje të negociuar brenda kornizës së Traktatit të Mospërhapjes”, vazhdoi ai. “Ajo mbetet e gatshme të kontribuojë në këtë në bashkëpunim me partnerët e saj.”

Gjermania: Zëdhënësi i qeverisë Stefan Kornelius tha se kabineti gjerman u mblodh të dielën pasi bombat amerikane u hodhën në objektet bërthamore të Iranit. “Kancelari Federal dhe ministrat e Kabinetit të Sigurisë do të konsultohen ngushtë me partnerët e tyre në BE dhe SHBA për hapat e mëtejshëm gjatë ditës. Kancelari Federal Friedrich Merz përsëriti thirrjen e tij ndaj Iranit për të hyrë në negociata të menjëhershme me SHBA-në dhe Izraelin dhe për të gjetur një zgjidhje diplomatike për konfliktin”, tha ai, raporton CNN, transmeton Klankosova.tv.

Rusia: Ministria e jashtme e Rusisë tha se “dënon fuqimisht” sulmet amerikane, duke i quajtur ato një “vendim të papërgjegjshëm” që “shkel në mënyrë flagrante të drejtën ndërkombëtare”, pavarësisht se Moska ka shkelur vazhdimisht të drejtën ndërkombëtare në luftën e saj të vazhdueshme dhe të paprovokuar në Ukrainë.

“Ne bëjmë thirrje për t’i dhënë fund agresionit dhe për shtimin e përpjekjeve për të krijuar kushte për kthimin e situatës në një rrugë politike dhe diplomatike”, tha ministria, duke paralajmëruar se sulmet amerikane nënkuptojnë se “ka filluar një raund i rrezikshëm përshkallëzimi”, i cili rrezikon “të dëmtojë më tej” sigurinë në rajon.

Kina: Një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme të Kinës tha: “Kina dënon fuqimisht sulmin e SHBA-së ndaj Iranit dhe objekteve bërthamore nën mbikëqyrjen e Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike. Ky veprim i SHBA-së shkel rëndë qëllimet dhe parimet e Kartës së OKB-së dhe të drejtës ndërkombëtare, dhe përkeqëson tensionet në Lindjen e Mesme.”

“Kina u bën thirrje palëve në konflikt, veçanërisht Izraelit, të ndërpresin zjarrin sa më shpejt të jetë e mundur, të sigurojnë sigurinë e civilëve dhe të fillojnë dialogun dhe negociatat. Kina është e gatshme të punojë me bashkësinë ndërkombëtare për të bashkuar përpjekjet, për të mbështetur drejtësinë dhe për të bërë përpjekje për të rivendosur paqen dhe stabilitetin në Lindjen e Mesme”, shtoi ajo.

Turqia: Ministria e jashtme e Turqisë tha se ka “paralajmëruar vazhdimisht për rrezikun e konfliktit, të shkaktuar nga agresioni izraelit, që përhapet në të gjithë rajonin dhe destabilizon mjedisin e sigurisë” në një deklaratë të dielën, duke thënë se sulmi amerikan “e ka ngritur këtë rrezik në nivelin më të lartë”.

“Turqia është thellësisht e shqetësuar për pasojat e mundshme të sulmit amerikan ndaj objekteve bërthamore të Republikës Islamike të Iranit. Zhvillimet aktuale mund ta përshkallëzojnë konfliktin rajonal në një konflikt global. Ne nuk duam ta shohim këtë skenar katastrofik të materializohet. Ne u bëjmë thirrje të gjitha palëve përkatëse të veprojnë me përgjegjësi, të ndërpresin menjëherë sulmet dhe të përmbahen nga veprimet që mund të çojnë në humbje të mëtejshme të jetës dhe shkatërrimit. E vetmja mënyrë për të zgjidhur mosmarrëveshjen mbi programin bërthamor të Iranit është përmes negociatave”, thuhet në deklaratë.

Bashkimi Evropian: Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen tha se “stabiliteti duhet të jetë përparësi” dhe “respekti për ligjin ndërkombëtar është kritik”. Ajo tha: “Tani është momenti që Irani të angazhohet në një zgjidhje diplomatike të besueshme. Tavolina e negociatave është i vetmi vend për t’i dhënë fund kësaj krize”.

Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa, tha se ishte “thellësisht i alarmuar nga lajmet që vinin nga Lindja e Mesme”. Ai tha: “Diplomacia mbetet e vetmja mënyrë për të sjellë paqe dhe siguri në rajonin e Lindjes së Mesme. Shumë civilë do të jenë përsëri viktima të një përshkallëzimi të mëtejshëm. BE-ja do të vazhdojë të angazhohet me palët dhe partnerët tanë për të gjetur një zgjidhje paqësore në tryezën e negociatave”, shtoi ai.

Kanadaja: Kryeministri Mark Carney tha se “situata në Lindjen e Mesme mbetet shumë e paqëndrueshme” dhe theksoi se “stabiliteti në rajon është një përparësi”. Ai u bëri thirrje palëve të kthehen në tryezën e negociatave për të arritur një zgjidhje diplomatike për krizën e cila “duhet të çojë në një ulje më të gjerë të armiqësive në Lindjen e Mesme, duke përfshirë një armëpushim në Gaza”.

Japonia: Kryeministri i Japonisë Shigeru Ishiba tha se “një ulje e tensioneve sa më shpejt të jetë e mundur është më e rëndësishme se çdo gjë tjetër”, por se “në të njëjtën kohë, zhvillimi i armëve bërthamore të Iranit duhet të ndalet”. Ai u tha gazetarëve në Tokio të dielën se “ne po e monitorojmë nga afër situatën atje me shqetësim të madh”.

Pakistani: Një zëdhënës i ministrisë së jashtme tha se Pakistani dënon sulmet e SHBA-së, duke thënë se është “thellësisht i shqetësuar për përshkallëzimin e mundshëm të mëtejshëm të tensioneve në rajon”, por deklaroi se Irani “ka të drejtën legjitime për të mbrojtur veten”. Tha: “Përshkallëzimi i paparë i tensionit dhe dhunës, për shkak të agresionit të vazhdueshëm kundër Iranit është thellësisht shqetësues. Çdo përshkallëzim i mëtejshëm i tensioneve do të ketë pasoja të rënda dëmtuese për rajonin dhe më gjerë. Ne theksojmë nevojën imperative për të respektuar jetën dhe pronat e civilëve dhe për t’i dhënë fund menjëherë konfliktit”.

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.