Letër e hapur për Noam Chomskyn (dhe intelektualë të tjerë me mendime të ngjashme) për luftën Rusi-Ukrainë

I nderuar profesor Chomsky,

Ne jemi një grup ekonomistësh akademikë ukrainas, të cilët u pikëlluan nga një sërë intervistash dhe komentesh tuaja të fundit mbi luftën ruse në Ukrainë. Ne besojmë se opinioni juaj publik për këtë çështje është kundërproduktiv për t’i dhënë fund pushtimit të pajustifikuar rus të Ukrainës dhe të gjitha vdekjeve dhe vuajtjeve që ai ka sjellë në vendin tonë.

Pasi u njohëm me tërësinë e intervistave tuaja për këtë çështje, ne vumë re disa gabime të përsëritura në argumentet tuaja. Në vijim, dëshirojmë t’ju vëmë në dukje këto modele, së bashku me përgjigjen tonë të shkurtër:

Modeli 1: Mohimi i integritetit dhe sovranitetit të Ukrainës

Në intervistën tuaj me Jeremy Scahill në The Intercept, 14 prilli 2022, ju pohuat: “Fakti i çështjes është se Krimea është jashtë tryezës. Mund të mos na pëlqejë. Krimeasve me sa duket u pëlqen”. Ne dëshirojmë të sjellim në vëmendjen tuaj disa fakte historike:

Së pari, aneksimi i Krimesë nga Rusia në 2014 ka shkelur memorandumin e Budapestit (në të cilin ajo premtoi të respektonte dhe mbronte kufijtë e Ukrainës, përfshirë Krimenë), Traktatin për Miqësinë, Partneritetin dhe Bashkëpunimin (të cilin e nënshkroi me Ukrainën në 1997 me të njëjtat premtime), dhe, sipas urdhrit të Gjykatës Ndërkombëtare të OKB-së, ka shkelur të drejtën ndërkombëtare.

Së dyti, “Krimeanët” nuk janë një etni ose një grup koheziv njerëzish – por tatarët e Krimesë janë. Këta janë banorët indigjenë të Krimesë, të cilët u deportuan nga Stalini në vitin 1944 (dhe mundën të ktheheshin në shtëpi vetëm kur BRSS po shpërbëhej) dhe u detyruan të iknin përsëri në vitin 2014 kur Rusia pushtoi Krimenë. Nga ata që qëndruan, dhjetëra janë persekutuar, burgosur me akuza të rreme dhe të zhdukur, ndoshta të vdekur.

Së treti, nëse duke “pëlqyer” i referoheni rezultatit të “referendumit” të Krimesë më 16 mars 2014, ju lutemi vini re se ky “referendum” u mbajt nën kërcënimin e armëve dhe u shpall i pavlefshëm nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara. Në të njëjtën kohë, shumica e votuesve në Krime mbështetën pavarësinë e Ukrainës në 1991.

Modeli 2: Trajtimi i Ukrainës si një peng amerikan në një tabelë gjeo-politike shahu

Me dëshirë apo pa dëshirë, intervistat tuaja nënkuptojnë se ukrainasit po luftojnë me rusët sepse ShBA-ja i ka nxitur ta bëjnë këtë, se Euromaidan ka ndodhur për shkak se ShBA-ja u përpoq të shkëpusë Ukrainën nga sfera e influencës ruse, etj. Një qëndrim i tillë mohon agjencinë e Ukrainës dhe është një shuplakë për miliona ukrainas që po rrezikojnë jetën e tyre për dëshirën për të jetuar në një vend të lirë. E thënë thjesht, a e keni konsideruar mundësinë që ukrainasit të dëshironin të shkëputeshin nga sfera e ndikimit ruse për shkak të një historie gjenocidi, shtypjeje kulturore dhe mohim të vazhdueshëm të së drejtës për vetëvendosje?

Modeli 3. Supozimet se Rusia ishte e kërcënuar nga NATO

Në intervistat tuaja, ju jeni të etur të tregoni premtimin e pretenduar nga sekretari amerikan i Shtetit James Baker dhe presidenti George H.W. Bush ndaj Gorbaçovit se, nëse ai pranonte të lejonte një Gjermani të bashkuar të ribashkohej në NATO, ShBA-ja do të siguronte që NATO të mos lëvizte ‘asnjë centimetër drejt lindjes’. Së pari, ju lutemi vini re se historia e këtij premtimi është shumë e kontestuar nga studiuesit, megjithëse Rusia ka qenë aktive në promovimin e tij. Premisa është se zgjerimi i NATO-s drejt lindjes nuk e la Putinin pa zgjidhje tjetër veç sulmit. Por realiteti është ndryshe. Shtetet e Evropës Lindore u bashkuan dhe Ukraina dhe Gjeorgjia aspiruan të anëtarësoheshin në NATO, në mënyrë që të mbroheshin nga imperializmi rus. Ata kishin të drejtë në aspiratat e tyre, duke pasur parasysh se Rusia sulmoi Gjeorgjinë në 2008 dhe Ukrainën në 2014. Për më tepër, kërkesat aktuale të Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar me NATO-n erdhën në përgjigje të drejtpërdrejtë ndaj pushtimit të plotë të Rusisë në Ukrainë, në përputhje me zgjerimin e NATO-s, si pasojë e imperializmit rus dhe jo anasjelltas.

Përveç kësaj, ne nuk pajtohemi me nocionin se kombet sovrane nuk duhet të bëjnë aleanca të bazuara në vullnetin e popullit të tyre për shkak të premtimeve verbale të diskutueshme të bëra nga James Baker dhe George H.W. Bush te Gorbaçovi.

Modeli #4.  Qëndrimet se SHBA-ja nuk është më e mirë se Rusia

Ndërsa ju e quani pa dyshim pushtimin rus të Ukrainës një “krim lufte”, na duket se nuk mund ta bëni këtë pa i përmendur në të njëjtën mënyrë të gjitha mizoritë e kaluara të kryera nga ShBA-ja jashtë vendit (p.sh., në Irak ose Afganistan) dhe, në fund të fundit, duke shpenzuar shumicën e kohës duke diskutuar për këtë të fundit. Si ekonomistë, ne nuk jemi në gjendje të korrigjojmë metaforat tuaja historike dhe është e panevojshme të thuhet, ne dënojmë vrasjet e pajustifikuara të civilëve nga çdo pushtet në të kaluarën. Megjithatë, mosparaqitja e Putinit për akuzat për krime lufte në Gjykatën Penale Ndërkombëtare në Hagë vetëm për shkak se ndonjë lider i kaluar nuk kishte marrë trajtim të ngjashëm, do të ishte përfundimi i gabuar për të nxjerrë nga çdo analogji historike. Në të kundërt, ne argumentojmë se ndjekja penale e Putinit për krimet e luftës që po kryhen qëllimisht në Ukrainë do të krijonte një precedent ndërkombëtar për liderët botërorë që përpiqen të bëjnë të njëjtën gjë në të ardhmen.

Modeli #5. Zbardhja e qëllimeve të Putinit për pushtimin e Ukrainës

Në intervistat tuaja, ju bëni përpjekje të mëdha për të racionalizuar qëllimet e Putinit për “çmilitarizimin” dhe “neutralizimin” e Ukrainës. Ju lutemi vini re se, në fjalimin e tij televiziv të 24 shkurtit 2022, duke shënuar fillimin e luftës në shkallë të gjerë, qëllimi fjalë për fjalë i deklaruar nga Putin për këtë “operacion ushtarak” është “denazifikimi” i Ukrainës. Ky koncept bazohet në artikullin e tij të gjatë pseudo-historik nga korriku 2021, duke mohuar ekzistencën e Ukrainës dhe duke pretenduar se ukrainasit nuk ishin një komb. Siç shtjellohet në ‘manualin e denazifikimit’ të publikuar nga agjencia zyrtare e shtypit ruse RIA Novosti, një “nazist” është thjesht një qenie njerëzore që vetë identifikohet si ukrainas, krijimi i një shteti ukrainas tridhjetë vjet më parë ishte “nazifikimi i Ukrainës”. Dhe çdo përpjekje për të ndërtuar një shtet të tillë duhet të jetë një akt “nazist”. Sipas këtij manuali të gjenocidit, denazifikimi nënkupton një disfatë ushtarake, spastrim dhe “riedukim” në nivel të popullsisë. “Demilitarizimi” dhe “neutralizimi” nënkuptojnë të njëjtin qëllim – pa armë Ukraina nuk do të jetë në gjendje të mbrohet dhe Rusia do të arrijë qëllimin e saj afatgjatë për të shkatërruar Ukrainën.

Modeli #6. Supozimet se Putini është i interesuar për një zgjidhje diplomatike

Të gjithë ne shpresonim shumë për një armëpushim dhe një zgjidhje të negociuar, e cila mund të kishte shpëtuar shumë jetë njerëzore. Megjithatë, ne e shohim të çuditshme se si ju vazhdimisht ia ngarkoni fajin për mos arritjen e kësaj zgjidhjeje në Ukrainë (që nuk i ofroi Putinit ndonjë “kapelë shpëtimi”) ose ShBA (për gjoja këmbënguljen për zgjidhjen ushtarake dhe jo diplomatike) në vend të agresorit aktual, i cili ka bombarduar vazhdimisht dhe qëllimisht civilët, maternitetet, spitalet dhe korridoret humanitare pikërisht gjatë atyre “negociatave”. Duke pasur parasysh retorikën përshkallëzuese (cituar më lart) të medias shtetërore ruse, qëllimi i Rusisë është fshirja dhe nënshtrimi i Ukrainës, jo një “zgjidhje diplomatike”.

Modeli #7. Mbështetja se t’i nënshtrohesh kërkesave ruse është mënyra për të shmangur luftën bërthamore

Që nga pushtimi rus, Ukraina jeton në një kërcënim të vazhdueshëm bërthamor, jo vetëm për shkak të të qenit një objektiv kryesor për raketat bërthamore ruse, por edhe për shkak të pushtimit rus të termocentraleve bërthamore të Ukrainës.

Por cilat janë alternativat për të luftuar për liri? Dorëzimi pa kushte dhe më pas eliminimi i ukrainasve nga faqja e dheut (shih më lart)? A e keni pyetur ndonjëherë veten pse Presidenti Zelenskyy, me mbështetjen dërrmuese të popullit ukrainas, po u lutet liderëve perëndimorë që të ofrojnë armë të rënda pavarësisht kërcënimit të mundshëm të përshkallëzimit bërthamor? Përgjigja për këtë pyetje nuk është “Për shkak të xhaxhait Sam”, por për shkak të faktit se krimet ruse të luftës në Bucha dhe shumë qytete dhe fshatra të tjera të Ukrainës kanë treguar se të jetosh nën pushtimin rus është një “ferr në tokë” i prekshëm që po ndodh. tani, kërkon veprim të menjëhershëm.

Me sa duket, çdo lëshim ndaj Rusisë nuk do të zvogëlojë probabilitetin e një lufte bërthamore, por do të çojë në përshkallëzim. Nëse Ukraina bie, Rusia mund të sulmojë vende të tjera (Moldavia, Gjeorgjia, Kazakistani, Finlanda ose Suedia) dhe gjithashtu mund të përdorë shantazhin e saj bërthamor për të shtyrë pjesën tjetër të Evropës në nënshtrim. Dhe Rusia nuk është e vetmja fuqi bërthamore në botë. Vende të tjera, si Kina, India, Pakistani dhe Koreja e Veriut po shikojnë. Vetëm imagjinoni se çfarë do të ndodhë nëse mësojnë se fuqitë bërthamore mund të marrin gjithçka që duan duke përdorur shantazhin bërthamor.

Profesor Chomsky, shpresojmë se do të merrni parasysh faktet dhe do të rivlerësoni përfundimet tuaja. Nëse vërtet i vlerësoni jetët e Ukrainës siç pretendoni, ne do të dëshironim me mirësi t’ju kërkojmë të përmbaheni nga shtimi i karburantit të mëtejshëm në makinën ruse të luftës duke përhapur pikëpamje shumë të ngjashme me propagandën ruse.

Nëse dëshironi të angazhoheni më tej në ndonjë nga pikat e lartpërmendura, ne jemi gjithmonë të hapur për diskutim.

Përshëndetje të përzemërta,

Bohdan Kukharskyy, Universiteti i Qytetit të Nju Jorkut

Anastassia Fedyk, Universiteti i Kalifornisë, Berkeley

Yuriy Gorodnichenko, Universiteti i Kalifornisë, Berkeley

Ilona Sologoub, OJQ VoxUkraine

Tekst i përkthyer nga KlanKosova.tv

*Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber.

*Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.