COVID-19 po pëson mutacion te drerët – mund të bëhet problem për njerëzit NULL NULL 08.09.2023 16:57 08.09.2023 16:57 Zyrtarët shëndetësorë thonë se ndërsa më e keqja e pandemisë COVID-19 mund të jetë pas nesh, SARS-CoV-2 është ende një kërcënim dhe COVID-19 mund të jetë një sëmundje me të cilën duhet të mësohemi të jetojmë, ashtu siç jemi mësuar me gripin dhe sëmundje të tjera ngjitëse. Për shkak se pjesa më e madhe e botës është e vaksinuar, e infektuar ose të dyja, ne jemi shumë më të mbrojtur kundër sëmundjes së rëndë COVID-19 sesa ishim në vitin 2019 kur virusi u shfaq për herë të parë. Por për sa kohë që virusi vazhdon të përhapet, ekziston mundësia që ai të pësojë ndryshime për të mënjanuar vaksinat, trajtimet dhe imunitetin që kemi krijuar dhe mund të shkaktojë një raund tjetër shkatërrues sëmundjesh dhe vdekjesh, raporton “Time”, transmeton Klankosova.tv. Dhe ky riprodhim viral mund të ndodhë jo vetëm te njerëzit, por edhe te popullatat e kafshëve. Në një punim të botuar në “Nature Communications”, studiuesit e udhëhequr nga Andrew Bowman, profesor i asociuar i mjekësisë parandaluese veterinare në Universitetin Shtetëror të Ohajos, studiuan virusin COVID-19 në popullatat e drerit në Ohajo. Ndërsa studimet e mëparshme kanë dokumentuar virusin në popullatat e drerëve, Bowman dhe ekipi i tij u përqendruan në ndryshime gjenetike më të grimcuara në gjenomin viral në kafshët e infektuara dhe zbuluan se SARS-CoV-2 evoluon – që do të thotë se ai zhvillon ndryshime në kodin e tij gjenetik – tre herë më shpejt se tek njerëzit. Të kuptuarit se si virusi po ndryshon në popullatat e drerëve është i rëndësishëm për shëndetin e njeriut, thotë Bowman, sepse bazuar në kohën e infeksioneve dhe nënshkrimin gjenetik të virusit në mostrat e drerit dhe njerëzve, ka të ngjarë që dreri të infektohet nga njerëzit. Dhe nëse është kështu, atëherë është e mundur që dreri gjithashtu mund ta kalojë virusin përsëri te njerëzit. Nëse SARS-CoV-2 po evoluon me shpejtësi te dreri, kjo mund të nënkuptojë gjithashtu se virusi që dreri ua prezanton njerëzve mund të jetë një kërcënim më i madh për shëndetin e njeriut. Në studim, ekipi i tij shikoi një numër relativisht të vogël drerësh dhe zbuloi 30 raste që SARS-CoV-2 me gjasë kaloi nga njerëzit te dreri në pjesët urbane dhe periferike të Ohajos. Gjurmët gjenetike të virusit nga mostrat e ndryshme të drerit përputheshin me ato që kishin qarkulluar mes njerëzve. Është e paqartë se si drerët po infektohen; gjuetia është ndërveprimi më i zakonshëm midis drerëve dhe njerëzve, por në ato raste, njerëzit kanë më shumë gjasa të vijnë në kontakt me kafshët e ngordhura – dhe nuk do të përhapnin një virus tek ata. “Ne me të vërtetë nuk e kuptojmë se çfarë është ndërfaqja”, thotë Bowman. Dreri nuk sëmuret nga SARS-CoV-2 si njerëzit, dhe analiza e Bowman tregoi se dreri mund të mbajë SARS-CoV-2 për gjashtë deri në nëntë muaj, gjë që mund të shpjegojë se si përhapet nga kafsha në kafshë. Dhe nëse dreri është një rezervuar i rëndësishëm për virusin, ai mund të përbëjë një kërcënim për njerëzit pasi dreri i jep SARS-CoV-2 një mundësi tjetër për të replikuar dhe gjeneruar mutacione. Tani për tani, duket se virusi i strehuar nga dreri nuk ka evoluar për t’u bërë më i rrezikshëm për njerëzit. Bowman dhe kolegët e tij infektuan brejtësit që ishin vaksinuar me vaksinat më të fundit COVID-19 me virusin e drerit dhe hamsterët vazhduan të prodhonin antitrupa që neutralizuan virusin. Por zgjidhja e disa prej mistereve se si drerët infektohen dhe çfarë po bën virusi në atë popullatë të kafshëve, do të jetë e rëndësishme për mbrojtjen afatgjatë të shëndetit të njeriut. “Pyetja është, a po ndryshon virusi në popullatën e drerit nga ajo që kishim në popullatën njerëzore?” thotë Bowman. “Nuk jam aq i shqetësuar nëse kemi një transmetim nga dreri te njeriu sot. Është më shqetësuese nëse virusi po vazhdon të evoluojë larg atij që po qarkullon te njerëzit tani, dhe pesë, 10 ose 20 vjet më vonë të kemi një virus që qarkullon në popullatën e drerëve ndaj të cilit njerëzit janë imunologjikisht naivë, kështu që mund të kthehet e të shkaktojë sëmundje. A po krijojmë një specie të re rezervuari në mënyrë që përfundimisht imuniteti njerëzor të mos jetë mbrojtës ndaj çdo gjëje që qarkullon në dre?””, pyeti Bowman. /Klankosova.tv *Klikoni KËTU për t´u bërë pjesë e kanalit zyrtar të Klan Kosovës në Viber. *Klikoni KËTU për ta shkarkuar aplikacionin e Klan Kosovës në Android, dhe KËTU për iOS.